01 yanvar 2018-ci il tarixdən qanunvericiliyə edilmiş dəyişikliklərin kredit təşkilatlarına, sığortaçılara və digər hüquqi şəxslərə təsiri
Azərbaycan
Respublikası Mülki Prosessual Məcəlləsinin 69-cu maddəsinə edilmiş yeni dəyişikliklərin
və Məcəlləyə əlavə edilmiş 404-1-ci maddənin 01.01.2018-ci il tarixdən etibarən
qüvvəyə minməsi ilə kredit təşkilatları, sığorta şirkətləri və digər hüquqi şəxsləri
məhkəmədə təmsil edən şəxslərin dairəsində ciddi dəyişikliklər edilməyə
başlandı.
Məlum olduğu kimi aparılan hüquqi islahatların,
qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi istiqamətində həyata keçirilən tədbirlərin
və nümayəndəlik və ya vəkillik fəaliyyətinin daha da modern tələblərə cavab
verməsi məqsədilə verilən mütərəqqi qərarların nəticəsində bir sıra normativ
hüquqi aktlara əlavə və dəyişikliklər edilmişdir.
Belə ki, Azərbaycan Respublikası Mülki Prosessual Məcəlləsi
və İnzibati Prosessual Məcəllələrində edilmiş yeni dəyişiklikləri diqqətinizə
çatdırırıq.
Azərbaycan Respublikası Mülki Prosessual Məcəlləsi
Əvvəlki redaksiyada:
Maddə 69.2. Hüquqi şəxslər məhkəmədə qanunlarla,
normativ hüquqi aktlarla və ya hüquqi şəxsin təsis sənədləri ilə müəyyən
edilmiş orqanlar, yaxud hüquqi şəxslər tərəfindən bu məqsədlərlə vəkil edilmiş
nümayəndələri vasitəsi ilə təmsil olunurlar.
Yeni redaksiyada
Maddə 69.2. Hüquqi şəxsi məhkəmədə qanunlarla, digər
hüquqi aktlarla və ya hüquqi şəxsin təsis sənədləri ilə müəyyən edilmiş səlahiyyətli
şəxsləri, yaxud müvafiq qaydada səlahiyyət verilmiş və əsas iş yeri həmin hüquqi şəxs olan işçiləri və ya vəkillər təmsil
edir.
Azərbaycan Respublikası İnzibati Prosessual Məcəlləsi
Əvvəlki redaksiyada
Maddə 26.2. Dövlətin, bələdiyyələrin və ya hüquqi şəxslərin
adından prosessual hərəkətləri onların nümayəndələri və ya dövlət, bələdiyyə və
ya hüquqi şəxs tərəfindən xüsusi səlahiyyət verilmiş şəxslər həyata keçirirlər.
Rəhbəri ilə və ya həmin rəhbər tərəfindən səlahiyyət verilmiş nümayəndəsi ilə təmsil
olunmuş inzibati orqan da dövlətin adından prosessual hərəkətləri həyata keçirə
bilər.
Yeni redaksiyada
Maddə 26.2. Dövlətin, bələdiyyələrin və ya hüquqi şəxslərin
adından prosessual hərəkətləri onların qanunlarla, digər hüquqi aktlarla və ya
dövlət (bələdiyyə) orqanlarının və ya hüquqi şəxsin nizamnaməsi (əsasnaməsi) ilə müəyyən edilmiş səlahiyyətli şəxsləri və
ya dövlət və bələdiyyə orqanları, yaxud hüquqi şəxslər tərəfindən xüsusi səlahiyyət
verilmiş, əsas iş yeri həmin dövlət və bələdiyyə orqanları və ya hüquqi şəxslər
olan işçiləri həyata keçirirlər. Rəhbəri ilə və ya həmin rəhbər tərəfindən
səlahiyyət verilmiş işçisi ilə təmsil
olunmuş inzibati orqan da dövlətin adından prosessual hərəkətləri həyata keçirə
bilər.
Göründüyü kimi qanunvericiliyə edilmiş yeni əlavə və
dəyişikliklərin nəticəsində hüquqi şəxsləri və dövlət orqanlarını artıq
ayrı-ayrı hüquqi və ya fiziki şəxslər deyil, öz işçiləri təmsil edəcək. Bu isə həm bu qurumların daha peşəkar
kadrlarla məhkəmədə təmsil edilməsinə, həm də daha təcrübəli hüquqşünasların
formalaşmasına, həm də ki hüquqi şəxslərin peşəkar hüquqşünasları işə cəlb etməkdə
maraqlı olmasına şərait yaradacaqdır.
Yeni əlavə və dəyişikliklərin 01 yanvar 2018-ci il
tarixdən qüvvəyə minməsi ilə bankların və digər kredit təşkilatlarının, həmçinin
sığorta şirkətləri və digər hüquqi şəxslərin kollektor agentlikləri ilə olan
müqavilələri üzrə məhkəmədə təmsil etmə səlahiyyətlərinə xitam verilmiş oldu.
Bununla yanaşı qanunvericiliyə edilmiş yeni düzəlişlərə
əsasən Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsinin icraatına göndəriləcək işlərin
sayında da azalma müşahidə olunacaqdır.
Belə ki, Azərbaycan Respublikası Mülki Prosessual Məcəlləsinə
əlavə edilmiş 404-1-ci maddəyə görə apellyasiya instansiyası məhkəməsində
baxılan mülki işlər üzrə iddianın qiyməti iki min manatdan, iqtisadi mübahisələrə
dair işlər üzrə iddianın qiyməti on min manatdan az olan əmlak xarakterli
iddialar üzrə qətnamələrdən kassasiya şikayəti verilə bilməz.
Bu isə o deməkdir ki, artıq müvafiq apellyasiya məhkəməsi
tərəfindən iddia tələbi 2000 AZN-dən az olan mülki, 10000 AZN-dən az olan
iqtisadi mübahisələr üzrə qəbul edilmiş qətnamələr sonuncu məhkəmə aktı hesab
olunacaq və bu işlər üzrə verilmiş şikayətlərə baxılmayacaqdır.
Müəllif: Hüquqşünas, Şəhriyar Həbilov